Sử Việt Nh́n Từ Bên Ngoài ...
Ngô Bắc dịch và phụ chú


         Ngô Bắc là bút hiệu của Ngô Ngọc Trung Tốt nghiệp Học Viện Quốc Gia Hành Chánh, và Đại học Luật Khoa Sài G̣n, 1972.
        Với tư cách là chuyên viên nghiên cứu tại Văn Khố Đông Dương (Indochina Archives), của viện Institute For East Asian Studies, UC Berkeley, trong suốt thập niên 1990, ông đă thực hiện nhiều công tŕnh nghiên cứu về Việt Nam như Hạ Tầng Cơ Sở Của Giao Thông Và Viễn Thông Việt Nam, Ngư Nghiệp Và Thủy Hải Sản Việt Nam, Triển Vọng Xuất Cảng Các Loại Cây Kỹ Nghệ Của Việt Nam, Vấn Đề Chuyển Giao Công Nghệ, Giáo Dục Việt Nam, Bang Giao Hoa Kỳ - Việt Nam ...
       Ông cũng là một trong những người tham gia việc biên soạn bộ Bách Khoa Tự Điển Encyclopedia of the Vietnam War, A Political, Social, And Military History, do nhà xuất bản ABC - CLIO, Inc phát hành năm 1998.

I. VIỆT NAM VÀ THẾ GIỚI:

Việt Nam & Trung Hoa, Nhật Bản, Hàn Quốc

Jeffrey G. Barlow
 NGƯỜI CHOANG, CÁC DÂN TỘC ÍT NGƯỜI VÙNG BIÊN GIỚI VIỆT-HOA TRONG TRIỀU ĐẠI NHÀ TỐNG 
 Nguồn: The Zhuang Minority Peoples Of The Sino-Vienamese Frontier In The Song Period. 

Jean-Pascal Bassino
 PHÁT TRIỂN KINH TẾ TẠI VIỆT NAM, NHẬT BẢN, HÀN QUỐC VÀ ĐÀI LOAN, 1900-1945:
Hội Tụ và Phân Kỳ Tại Vùng Ngoại Vi Trung Hoa 
 Nguồn: Economic Development in Vietnam, Japan, Korea and Taiwan, 1900-1945;
Convergence and Disvergence in the Chinese Periphery  

Hok Lam Chan
 TỴ NẠN TRUNG HOA TẠI AN NAM VÀ XỨ CHÀM CUỐI THỜI NHÀ TỐNG 
 Nguồn: Chinese Refugees In Annam And Champa At The End Of The Sung Dynasty  

M. Cougghlin
 VIỆT NAM DƯỚI BÓNG TRUNG HOA 
Nguồn: Vietnam: In China’s Shadow

Sun Dreyer
 VIỆC NÀY DẪN DẮT VIỆC KIA: V̉NG XOÁY TRÔN ỐC SỰ VẤN ĐỀ VÀ CHIẾN TRANH TRUNG QUỐC – VIỆT NAM (2010)
One Issue Leads to Another: Issue Spirals and the Sino-Vietnamese War (2010)  

C.P. FitzGerald
 
Loạt bài với chủ đề SỰ BÀNH TRƯỚNG CỦA TRUNG HOA XUỐNG PHƯƠNG NAM
của tác giả C. P. FitzGerald:
     1. Sự Bành Trướng Trên Đất Liền Của Trung Hoa: Trường Hợp Vân Nam (Chinese Expansion By Land: Yunnan)
2. Trung Hoa Thôn Tính Vân Nam. (The Southern Expansion of the Chinese People)
     3. Sự Bành Trướng Trên Đất Liền Của Trung Hoa: Trường Hợp Việt Nam (Chinese Expansion By Land: Vietnam)
     4. Các Viễn Ảnh Về Sự Bành Trướng Xuống Phương Nam Của Trung Hoa. (The Southern Expansion of the Chinese People)

Stewart Gordon
 BẢO VẬT VÀ HIỆP ƯỚC Mă Hoan, 1413 – 1431 sau Công Nguyên 
Nguồn: Treasure and Treaty, Ma Huan

TAKASHI INOGUCHI 
 SỰ CAN THIỆP CỦA TRUNG HOA TẠI VIỆT NAM VÀ KẾT CUỘC CỦA NÓ (1786-1802):
MỘT SỰ TÁI KHẢO SÁT TRẬT TỰ THẾ GIỚI VÙNG ĐÔNG Á TRONG LỊCH SỬ Ngô Bắc dịch 
Nguồn: Takashi Inoguchi, China’s Intervention in Vietnam and Its Aftermath (1786-1802): A Re-examination of the Historical East Asian World Order, Journal of Institute of International Relations, English Series No. 52, Japan, các trang 361-403.

Sun Laichen
 SỰ CHUYỂN GIAO KỸ THUẬT QUÂN SỰ TỪ NHÀ MINH, TRUNG HOA VÀ SỰ VƯƠN LÊN CỦA VÙNG LỤC ĐỊA PHÍA BẮC ĐÔNG NAM Á (vào khoảng 1390-1527) 
Nguồn: Military Technology Transfers From Ming China and The Emergence Of Northern Mainland Southeast Asia

Alain G Marsot
 CỘNG ĐỒNG NGƯỜI HOA TẠI VIỆT NAM DƯỚI THỜI PHÁP THUỘC
Nguồn: The Chinese Community in Vietnam Under The French  

Jean Michaud
 TỪ TÂY NAM TRUNG HOA XUỐNG MIỀN THƯỢNG ĐÔNG DƯƠNG:
TỔNG QUAN VỀ CÁC CUỘC DI CƯ CỦA NGƯỜI HMONG (MÈO) 
Nguồn: Jean Michaud, From Southwest China into Upper Indochina: an Overview of Hmong (Miao) Migrations, Asia Pacific Viewpoint, Vol. 38, No. 2, August 1997, các trang 119-130.

Hideo Murakami
 “VIỆT NAM” VÀ VẤN ĐỀ XÂM LƯỢC CỦA TRUNG HOA 
Nguồn: VIET NAM” AND THE QUESTION OF CHINESE AGGRESSION  

Dian H. Murray
 CÁC ẢNH HƯỞNG CỦA PHONG TRÀO KHỞI NGHĨA TÂY SƠN TRÊN SỰ PHÁT TRIỂN CỦA HẢI TẶC TRUNG HOA 
Nguồn: Pirates of The South China Coast, 1790-1810, Chapter 3: The Effects of The Vietnam Rebellion  

Dian H. Murray
 HẢI TẶC TRUNG HOA 
Nguồn: PIRATES – Terror on the High Seas from the Caribbean to the South China Sea, Chapter Ten: Chinese Pirates 

Masaya Shiraishi
 VIỆT NAM PHỤC QUỐC QUÂN VÀ CUỘC KHỞI NGHĨA NĂM 1940 
Nguồn: The Vietnamese Phục Quốc League and the 1940 Insurrection 

John K. Whitmore
 “CÁC CON VOI CÓ THỂ THỰC SỰ BƠI LỘI ĐƯỢC”:
Các Quan Điểm Trung Hoa Đương Đại về Đại Việt Cuối Thời Nhà Lư
Nguồn: “Elephants Can Actually Swim”: Contemtorary Chinese Views of Late Lư Đại Việt  

John K. Whitmore
 TỪ HỌC THUẬT KINH ĐIỂN ĐẾN TÍN NGƯỠNG KHỔNG HỌC
TẠI VIỆT NAM 
Nguồn: From Classical Scholarship To Confucian Belief In Vietnam   

Alexander Woodside.
 TRẬT TỰ LĂNH THỔ VÀ CÁC CĂNG THẲNG TRONG CĂN CƯỚC TẬP THỂ TẠI VÙNG Á CHÂU THEO KHỔNG HỌC: TRUNG HOA, VIỆT NAM, HÀN QUỐC
Nguồn: “Territorial Order and Collective-Identity Tensions In Confucian Asia: China, Vietnam, Korea”, Daedalus  

Brantly Womack
 VIỆT NAM VÀ TRUNG HOA TRONG THỜI ĐẠI BẤT ĐỊNH KINH TẾ (2009)
Nguồn: Vietnam and China in an Era of Economic Uncertainty

Zhang Chi & Hsiao-chun Hung 
SỰ XUẤT HIỆN CỦA NÔNG NGHIỆP TẠI MIỀN NAM TRUNG HOA
Nguồn: Brian M. Fagan (University of California, Santa Barbara), World Prehistory, A Brief Introduction, Fifth Edition, Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall, 2002, trang 99.

 
Chủ Đề:
CHIẾN TRANH TRUNG QUỐC – VIỆT NAM 1979

1.Sun Dreyer
 VIỆC NÀY DẪN DẮT VIỆC KIA: V̉NG XOÁY TRÔN ỐC SỰ VẤN ĐỀ VÀ CHIẾN TRANH TRUNG QUỐC – VIỆT NAM (1979) 
One Issue Leads to Another: Issue Spirals and the Sino-Vietnamese War (1979).

2. Steven J. Hood,
BẮC KINH, HÀ NỘI, VÀ ĐÔNG DƯƠNG – CÁC BƯỚC TIẾN TỚI SỰ ĐỤNG ĐỘ
(Beijing, Hanoi, and Indochina – Steps to the Clash,
trong quyển Dragons Entangled: Indochina and the China-Vietnam War, 1992.

3. Zhang Xiaoming,
ĐẶNG TIỂU B̀NH VÀ 
QUYẾT ĐỊNH CỦA TRUNG QUỐC 
ĐI ĐÊN CHIẾN TRANH
VỚI VIỆT NAM 
(Deng Xiaoping and China’s Decision to Go to War with Vietnam),
Journal of Cold War Studies, Summer 2010, vol. 12, No. 3, 3-29.

4, Nicolas Khoo, 
HỒI KẾT CUỘC CỦA
MỘT T̀NH HỮU NGHỊ BẤT KHẢ HỦY DIỆT:
Sự Tái Xuất Hiện Của Sô Viết và
Sự Chấm Dứt Liên Minh Trung Quốc – Việt Nam, 1975-1979 
trong quyển Collateral Damage: Sino – Soviet Rivalry and the Termination
of The Sino – Vietnamese Alliance, Columbia University Press, 2011, 103-136.

5. Herbert S. Yee, 
CUỘC CHIẾN TRANH
BIÊN GIỚI TRUNG QUỐC – VIỆT NAM:
CÁC ĐỘNG LỰC, CÁC TÍNH TOÁN VÀ
CÁC CHIẾN LƯỢC CỦA TRUNG CỘNG 
trong quyển The Sino-Vietnamese Border War: China’s Motives,
Calculations and Strategies, China Report (xuất bản
tại New Delhi, India), Bộ 16, số 1, 1980, các trang 15-32.

6. Edward C. ODow’d, 
CHIẾN DỊCH NĂM 1979
trong quyển Chinese Military Strategy In The Third Indochina War, 
The Last Maoist War, Routledge: New York, 2007, Chapter 4: The 1979 Campaign,
các trang 45-73; Chapter 5: The Battle of Lang Son, February – March 1979,
các trang 74-88; Chapter 0: Conclusion: the legacy of an “incredible, shrinking war”,
các trang 159-166.

7.  Edward C. ODow’d, 
TRẬN ĐÁNH LẠNG SƠN, THÁNG HAI – THÁNG BA 1979
trong quyển Chinese Military Strategy In The Third Indochina War, 
The Last Maoist War, Routledge: New York, 2007, Chapter 4: The 1979 Campaign,
các trang 45-73; Chapter 5: The Battle of Lang Son, February – March 1979,
các trang 74-88; Chapter 0: Conclusion: the legacy of an “incredible, shrinking war”,
các trang 159-166.

8. Harlan W. Jenks, 
CUỘC CHIẾN TRANH “TRỪNG PHẠT”
CỦA TRUNG QUỐC ĐÁNH VÀO VIỆT NAM:
MỘT SỰ LƯỢNG ĐỊNH VỀ QUÂN SỰ
(“China’s ‘Punitive’ War on Vietnam: A Military
Assessment”, Asian Survey 14, no. 8 (1979): 801-815.

9. Chen C. King,
CUỘC CHIẾN CỦA TRUNG QUỐC ĐÁNH VIỆT NAM: 
MỘT PHÂN TÍCH QUÂN SỰ
(“China’s War Against Vietnam: A Military Analysis”), 
Journal of East Asian Affairs, no. 1 (1983): 233-63.  

10. John M. Peppers, ,
CHIẾN LƯỢC TRONG XUNG ĐỘT CẤP VÙNG: MỘT TRƯỜNG HỢP NGHIÊN CỨU ĐIỂN H̀NH VỀ TRUNG QUỐC TRONG CUỘC CHIẾN TRANH ĐÔNG DƯƠNG LẦN THỨ BA NĂM 1979
(Strategy In Regional Conflict: A Case Study of China In The Third Indochina Conflict of 1979), U.S. Army War College, Carlisle Barracks, 2001.

11. Alexander Woodside
DÂN TỘC CHỦ NGHĨA VÀ NẠN NGHÈO ĐÓI TRONG SỰ TAN VỠ CÁC QUAN HỆ TRUNG QUỐC – VIỆT NAM 
Nationalism and poverty in the Breakdown of Sino-Vie6namese Relations,
Pacific Affairs, Fall 1979, các trang 381-409. 

12. Dennis Duncanson

CHIẾN TRANH VIỆT NAM CỦA TRUNG QUỐC: CÁC Đ̉I HỎI CHIẾN LƯỢC CŨ VÀ MỚI 
China’s Vietnam War: new and old strategy imperatives, The World Today, 35, số 6 (1979), các trang 241-248. 

13. James Mulvenon

CÁC GIỚI HẠN CỦA NGOẠI GIAO CƯỠNG HÀNH: CUỘC CHIẾN TRANH BIÊN GIỚI TRUNG QUỐC – VIỆT NAM NĂM 1979 
Limits of Coercive Diplomacy: The 1979 Sino-Vietnamese Border War, Journal of Northeast Asian Studies; Fall 95, Vol. 14 Issue 3, các trang 68-88.

14. Andrew Scobell

NGOẠI GIAO CƯỠNG HÀNH NỬA VỜI: CUỘC TẤN CÔNG NĂM 1979 CỦA TRUNG QUỐC ĐÁNH VIỆT NAM 
“Explaining China’s Use of Force”,China’s Use of Military Force Beyond the Great Wall and the Long March Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press, 2003 các trang 192-198.

15. Daniel Tretiak

CHIẾN TRANH VIỆT NAM CỦA TRUNG QUỐC VÀ CÁC HẬU QUẢ CỦA NÓ 
“China’s Vietnam War and Its Consequences,” The China Quarterly 80 (1979), các trang 740-67.

16. Bruce Burton

CÁC SỰ GIẢI THÍCH ĐỐI CHỌI VỀ CUỘC CHIẾN TRANH  TRUNG QUỐC - VIỆT NAM NĂM 1979 
“Contending explanations of the 1979 Sino – Vietnamese War”, International Journal, Volume XXXIV, no. 4/Autumn 1979, các trang 699-722.

 17. Ramesh Thakur

TỪ SỐNG CHUNG ĐẾN XUNG ĐỘT: CÁC QUAN HỆ HÀ NỘI – MẠC TƯ KHOA – BẮC KINH VÀ CUỘC CHIẾN TRANH TRUNG – VIỆT 
Coexistence to Conflict: Hanoi-Moscow-Pekings Relations and The China-Vietnam War, The Australian Outlook, Volume 34, số 1, 1980, các trang 64-74. 

18. Todd West

TỪ SỐNG SỰ NGĂN CẤM  KHÔNG THÀNH  CÔNG CUỘC XUNG ĐỘT TRUNG QUỐC – VIỆT NAM NĂM 1979
Failed Deterrence, The 1979 Sino-Vietnamese Conflict, Stanford University Journal of East Asian Affairs,  Vol. 6, No. 1, Winter 2006, các trang 73- 85.  

19. Colonel G.D Bakshi

Cuộc Chiến Tranh Trung Quốc - Việt Nam năm 1979: Trường Hợp Nghiên Cứu Điển H́nh Trong Các Cuộc Chiến Tranh Hạn Chế 
VSM, The Sino-Vietnam War – 1979: Case Studies in Limited Wars, Indian Defence Review, Volume 14 (2) July – September 2000

20. Bruce Elleman

Các Quan Hệ Sô Viết – Trung Quốc Và Cuộc Xung Đột Trung Quốc – Việt Nam Tháng Hai 1979 Đọc tại Cuộc Hội Thảo 1996 Vietnam Symposium, 
“After the Cold War: Reassessing Vietnam”, được tổ chức vào các ngày 18-20 Tháng Tư, 1996 tại Vietnam Center, Texas Rech University, Lubbock, Texas 

21. Henry J. Kenny

CÁC NHẬN THỨC CỦA VIỆT NAM VỀ CUỘc CHIẾN TRANH, 1979 VỚI TRUNG QUỐC “Vietnamese Perceptions of the 1979 War with China, Chinese Warfighting: The PLA Experience Since , đồng biên tập bởi Mark A. Ryan, David Michael Frakelstein, Michael A. McDevitt, Chapter 10, các trang 217-241s 

22. Xiaoming Zhang

CUỘC CHIẾN TRANH NĂM 1979 CỦA TRUNG QUỐC VỚI VIỆT NAM: MỘT SỰ TÁI LƯỢNG ĐỊNH, “China’s War with Vietnam: A Reassessment”,
The China Quarterly, số 184, December 2005, các trang 851-874.

23. Edward C. O’Dowd & John F. Corbett, Jr.

CHIẾN DỊCH NĂM 1979 CỦA TRUNG QUỐC TẠI VIỆT NAM: CÁC BÀI HỌC LĨNH HỘI ĐƯỢC
The Lessons of History: The Chinese People’s Liberation Army at 75, Carlisle, PA.: Strategic Studies Institute, U.S. Army War College, July 2003, các trang 353-378. 

24. Douglas E. Pike,

CỘNG SẢN ĐẤU CỌNG SẢN TẠI ĐÔNG NAM A”
 (“Communism vs Communism in Southeast Asia), International Security, Vol. 4, No. 1 (Summer, 1979), từ trang 20. 

25. Henry Kissinger,

“SỜ MÔNG CON HỔ” CUỘC CHIẾN TRANH VIỆT NAM THỨ BA”
 Chương 13: “Touching the Tiger’s Buttocks”: The Third Vietnam War, các trang 340-375, trong quyển On China, xuất bản bởi The Penguin Press, New York, 2011.   

26. Jimmy Carter,

GHI NHỚ VỀ CHIẾN TRANH TRUNG QUỐC – VIỆT NAM NĂM 1979
 cựu Tổng Thống Hoa Kỳ, trích dịch từ các hồi kư Keeping Faith, Memoirs Of A President, 
A Bantam Book: New York, November 1982, các trang 194-211, và White House Diary, New York: Farrar, Straus and Giroux, 2010, 
các trang 281-296, và rải rác, cùng các phụ lục trích dịch phần ghi nhớ về Chiến Tranh Trung Quốc – Việt Nam năm 1979 của:
Phụ Lục 1: Cyrus Vance, cố Ngoại trưởng Hoa Kỳ, Hard Choices, Critical Years In America’s Foreign Policy, New York: Simon and Schuster, 1983, các trang 120-127.
Phụ Lục 2: Zbigniew Brzezinski, cựu Cố Vấn Tổng Thống Hoa Kỳ về An Ninh Quốc Gia, Power and Principle, Memoirs of the National Security Adviser, 1977-1981, New York: Farrar, Straus and Giroux, 1983, các trang 404-414.
Phụ Lục 3: Anatoly Dobrynin, cựu Đại Sứ Liên Sô tại Hoa Kỳ, In Confidence, Moscow’s Ambassador to America’s Six Cold War Presidents, New York: Times books, a division of Random House, Inc., 1995, các trang 418-19.

 

Việt Nam & Đông Nam Á và Á Châu

HUGH CLIFFORD, C.M.G.
CUỘC THÁM HIỂM XA HƠN VỀ XIÊM LA, ĐÔNG DƯƠNG THUỘC PHÁP VÀ BÁN ĐẢO MĂ LAI 
Nguồn: Hugh Clifford, C. M. G., Further India, Being The Story of Exploration From The Earliest Times In Burma, Malaya, Siam and Indochina, New York: Frederick A. Stokes Company, 1904, Chương XII, các trang 299-330.  

HUGH CLIFFORD, C.M.G.
NHÂN VẬT FRANCIS GARNIER 
Nguồn: Hugh Clifford, C. M. G., Further India, Being The Story of Exploration From The Earliest Times In Burma, Malaya, Siam and Indochina, New York: Frederick A. Stokes Company, 1904, Chương VI, các trang 129-144.   

George Coedes
CÁC VƯƠNG QUỐC ẤN ĐỘ ĐẦU TIÊN TRÊN ĐẤT VIỆT VÀ  VÙNG ĐÔNG NAM Á TỪ THỜI CỔ ĐẾN GIỮA THẾ KỶ THỨ TƯ 
Nguồn: G. Coedès, The Indianized States of Southeast Asia, An East-West Center Book, The University Press of Hawaii, Honolulu, 1968 

Nola Cooke và Li Tana, dịch sang Anh ngữ và chú giải
TRẤN TÂY PHONG THỔ KƯ
Nguồn: Li Tana and Nola Cooke, “Trấn Tây phong thổ kư”: The Customs of Cambodia, Chinese Southern Diaspora Studies, Volume 1, 2007, các trang 149 – 153.

Stewart Gordon
DƯỢC LIỆU VÀ CÁC SỰ NGỘ NHẬN
Tomé Pires, 1511 – 1521 sau Công Nguyên
Nguồn: Stewart Gordon, When Asia Was The World, Traveling Merchants, Scholars, Warriors, and Monks Who Created The “Riches of the East”, Chương 9: Medicines and Misunderstandings: Tomé Pires, 1511-1521 CE, các trang 157-175, Da Capo Press: Philadelphia, 2008,

Robert D Kaplan
BIỂN NAM HẢI LÀ TƯƠNG LAI CỦA SỰ XUNG ĐỘT
Chiến Trường Xác Định Của Thế Kỷ Thứ 21 Sẽ Diễn Ra Trên Mặt Nước 
Robert D. Kaplan, The South China Sea Is The Future of Conflict: The 21st century’s defining battleground is going to be on water, Foreign Policy, Sept/Oct 2011

John Keay
ỦY HỘI THĂM D̉ SÔNG CỬU LONG 1866-1868: SỰ TRANH GIÀNH GIỮA ANH – PHÁP TẠI ĐÔNG NAM Á
Nguồn: John Keay, The Mekong Exploration Commission, 1866-68: Anglo-French Rivalry in South East Asia, Asian Affairs, vol. XXXVI, no. III, November 2005, các trang 289-312.

Edwin M. Loeb
TỔ CHỨC XĂ HỘI VÀ NHÀ SÀN DÀI TẠI ĐÔNG NAM Á VÀ MICRONESIA
Nguồn: The Far Eastern Quarterly, Vol. VI, February 1947, No. 2 

Denys Lombard
MỘT “ĐỊA TRUNG HẢI” KHÁC TẠI ĐÔNG NAM Á
Nguồn: Une autre ‘Méditerranée’ dans ’Asie du Sud-Est’, Hérodote, số 88 (1988). Nola Cooke, The Asia-Pacific Journal 03-2007: Japan Focus, http://www.japanfocus.org/-denys-lombard/2371   

W.Robert MOORE& Maynard Owen Williams (National Greographic)
CHÂN DUNG ĐÔNG DƯƠNG
Với 21 Bức Tranh Vẽ Của Jean Despujols 
Nguồn: W. Robert Moore và Maynard Owen Williams, Portrait of Indochina, with 30 Illustrations, 21 Paintings of Jean Despujols, The National Geographic Magazine, April 1951, Washington D. C., các trang 461-490.   

Philip J. Piper, Hsiao-chun Hung, Fredelia Z. Campos, Peter Bellwood, Rey Santiago, 
MỘT SỰ DU NHẬP 4000 NĂM TRƯỚC CÁC CON HEO (LỢN) NHÀ VÀO QUẦN ĐẢO PHI LUẬT TÂN:
CÁC HÀM Ư CHO SỰ T̀M HIỂU CÁC LỘ TR̀NH DI CƯ CỦA CON NGƯỜI VÀ KHU VỰC WALLACEA
Nguồn: Philip J. Piper, Hsiao-chun Hung, Fredeliza Z. Campos, Peter Bellwood & Rey Santiago, A 4000 year-old introduction of domestic pogs into the Philippine Archipelago: implications for understanding routes of human migration through Island Southeast Asia and Wallacea, ANTIQUITY 83 (2009): 687-695.

Tomé Pires
VÙNG ĐÔNG NAM Á ĐẦU THẾ KỶ 16
Nguồn: Armando Cortesao, biên tập và chuyển dịch, The Suma Oriental of Tomé Pires and the Book of Francisco Rodrigues (London: Cambridge University Press for the Hakluyt Society, 1944), Vol. I, các trang 103-104, 107-109, 112, 114-115, 133-134.

Anthony Reid
CÁC VÙNG ĐẤT BÊN DƯỚI LUỒNG GIÓ THỔI
Nguồn: Anthony Reid, Southeast Asia in the Age of Commerce 1450 – 1680, Volume One, The Lands below the Winds, New Haven and London: Yale University Press, 1988, Chương I, các trang 1-10.

Anthony Reid
CÁC CĂN NGUYÊN CỦA SỰ NGHÈO ĐÓI CỦA MIỀN ĐÔNG NAM Á
Nguồn: Anthony Reid, Charting The Shape of Early Modern Southeast Asia, nhà xuất bản Silkworm Books :Chiang Mai, Thailand, 1999, Chapter Ten: The Origins of Southeast Asian Poverty, các trang 217-234.

L. A. Schepartz
S. Miller-Antonio
D. A. Baklen
CÁC TÀI NGUYÊN VÙNG THƯỢNG DU VÀ SỰ CHIẾM NGỤ SƠ KỲ THỜI ĐỒ ĐÁ CŨ TẠI MIỀN NAM TRUNG HOA, VIỆT NAM, LÀO, THÁI LAN, VÀ MIẾN ĐIỆN
Nguồn: L. A. Schepartz, S. Miller-Antonio and D. A. Bakken, Upland Resources And The Early Palaeolithic Occupation Of Southern China, Vietnam, Laos, Thailand And Burma, World Archaeology, Vol. 32(1): 1-13, Archaeology in Southeast Asia, 2000. 

Li Tana
NGOẠI THƯƠNG CỦA VIỆT NAM TRONG THẾ KỶ THỨ 19: QUAN HỆ VỚI SINGAPORE
Nguồn: Li Tana, Vietnam’s Overseas Trade in the 19th Century: The Singapore Connection

R. Stanley Thomson
SỰ THIẾT LẬP CHẾ ĐỘ BẢO HỘ PHÁP TRÊN CAM BỐT
Nguồn: R. Stanley Thomson, The Establishment of the French Protectorate over Cambodia, The Far Eastern Quarterly, Vol. IV, August 1945, No. 4, New York: Columbia University Press, các trang 313-340.   

R. Stanley Thomson
XIÊM LA VÀ PHÁP 1863 - 1870 
Nguồn: R. Stanley Thomson, Siam and France 1863 – 1870, The Far Eastern Quarterly, vol. V, November 1945, no. 1, ấn hành cho The Far Eastern Association, Columbia University Press, New York, các trang 28-46. 

 Sự xâm chiếm, sáp nhập và chia cắt lănh thổ tại Đông Dương thời Pháp Thuộc (nhiều tác giả)

Bài 1. Sự Thiết Lập Chế Độ Bảo Hộ Pháp Trên Căm Bốt, của R. Stanley Thomson. 
Nguồn: R. Stanley Thomson, The Establishment of the French Protectorate over Cambodia, The Far Eastern Quarterly, Vol. IV, August 1945, No. 4, New York: Columbia University Press, các trang 313-340.
Bài 2.  Xiêm La và Pháp, 1863-1870, của R. Stanley Thomson. 
Nguồn: R. Stanley Thomson, Siam and France 1863 – 1870, The Far Eastern Quarterly, vol. V, November 1945, no. 1, ấn hành cho The Far Eastern Association, Columbia University Press, New York, các trang 28-46.
 
Bài 3.  Aubaret và Hiệp Ước Ngày 15 Tháng Bảy năm 1867 giừa Pháp và Xiêm La, của Lawrence Palmer Briggs 
Nguồn: Lawrence Palmer Briggs, Aubaret and The Treaty of July 15, 1867 between France and Siam, The Far Eastern Quarterly, Vol. VI, February 1947, No. 2, các trang 122 – 138.
 
Bài 4.  Hiệp Ước Ngày 23 Tháng Ba năm 1907 giữa Pháp và Xiêm La và Sự Hoàn Trả Battambang và Angkor cho Căm Bốt, của Lawrence Palmer Briggs 
Nguồn: Lawrence Palmer Briggs, The Treaty of March 23, 1907 between France and Siam and the Return of Battambang and Angkor to Cambodia, The Far Eastern quarterly, Vol. V, August 1946, No. 4, các trang 439-454.
 
5.  Cuộc Tranh Giành Các Bờ Sông Cửu Long, 1892-1896, của Claire Hirshfield 
Nguồn: Hirshfield, Claire. "The Struggle for the Mekong Banks, 1892-1896," Journal of Southeast Asian History [Singapore], 9, No. 3, March 1968, 25-52.:
 
6. Sự Tranh Chấp Biên Giới Pháp-Thái Năm 1940 và Sự Cam Kết của Phibuun Sonkhraam với Nhật Bản, của E. Thadeus Flood. 
Nguồn: E. Thadeus Flood, The 1940 Franco-Thai Border Dispute and Phibunn Sonkhraam‘s Commitment To Japan, Journal of Southeast Asian Histories, Vol. X, No. 2, September 1969, các trang 304-325.

HUI YEW-FOONG 
CÁC QUYỂN SÁCH CÓ ẢNH HƯỞNG NHẤT TRONG NGÀNH ĐÔNG NAM Á HỌC 
Nguồn: Sojourn: Journal of Social Issues in Southeast Asia, Volume 24, Number 1, April 2009

Việt Nam & Pháp

EVERLYNBERNETTE ACKERMAN
CUỘC PHIÊU LƯU TRÍ THỨC CỦA MỘT BÁC SĨ PHÁP TẠI THUỘC ĐỊA: JULES REGNAUT VÀ
Y KHOA VIỄN ĐÔNG [Năm 1902]
Nguồn: The Intelectual Odyssey of a French Colonial Physician: Jules Regnault and Far Eatern Medicine  

Alfred Cunningham
HẢI PH̉NG, HÀ NỘI & DU HÀNH LÊN MẠN NGƯỢC [Năm 1902] 
Nguồn: The French In Tonkin And South China

DAVID DRAKE
TẠP CHÍ LES TEMPS MODERNES VÀ CUỘC CHIẾN TRANH CỦA PHÁP TẠI ĐÔNG DƯƠNG 
Nguồn: David Drake, “Les Temps Modernes and the French war in Indochina”, Journal of European Studies, 28, n. 1-2 (March-June 1998): 25 (17 trang).   

Jules Ferry
CHỦ NGHĨA BÀNH TRƯỚNG THUỘC ĐỊA (CỦA PHÁP) 
Nguồn: "Speech Before the French Chamber of Deputies, March 28, 1884," Discours et Opinions de Jules Ferry

Francis Garnier
CHỦ NGHĨA ĐẾ QUỐC PHÁP THỜI BAN SƠ TẠI COCHINCHINA 
Nguồn: La geste francaise en Indochine (Paris: Adrien-Maisonneuve, 1956   

Reuben Garner
NƯỚC PHÁP TẠI ĐÔNG DƯƠNG: MỘT SỐ CẢM NGHĨ CỦA CÁC THANH TRA THUỘC ĐỊA, 1867-1914 
Nguồn: The French in Indochina: Some Impressions of The Colonial Inspectors, 1867-1913, Southeast Asia, An International Quarterly   

Clarke W. Garret
HUYỀN THOẠI ĐỒNG HÓA: LƯ THUYẾT CỦA PHÁP VỀ CHỦ NGHĨA ĐẾ QUỐC TẠI VIỆT NAM TRƯỚC NĂM 1914 
Nguồn: The Myth of Assimilation – The French Theory of Imperialism in Vietnam before 1914 

Augustine Heard
NƯỚC PHÁP VÀ ĐÔNG DƯƠNG (1886) 
Nguồn: France and Indo-China, The Century: A Popular Quarterly   

Alleyne Ireland, F.R.G.S.
CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH CỦA TOÀN QUYỀN PAUL DOUMER TẠI ĐÔNG DƯƠNG THUỘC PHÁP
CUỐI THẾ KỶ THỨ 19 
Nguồn: French Indochina, The Far Eastern Tropics, Studies In The Administration Of Tropical Dependencies: Hong Kong, British North Borneo, Sarawak, Burma, the Federated Malay States, the Straits Settlements, French Indochina, Java, the Phillippine Islands

John F. Laffey
 PH̉NG THƯƠNG MẠI LYON VÀ ĐÔNG DƯƠNG TRONG THỜI ĐỆ TAM CỘNG H̉A PHÁP 
Nguồn: The Lyon Chamber of Commerce and Indochina During The Third Republic

Sydney J. Legendre
 MỘT TIỀN ĐỒN PHÁP Ở ĐÔNG DƯƠNG 
Nguồn: Land of the White Parasol

Henry McAleavy
 CUỘC TẤN CÔNG QUÂN SỰ ĐẦU TIÊN CỦA PHÁP VÀO VIỆT NAM 
Nguồn, Henry McAleavy, Black Flags In Vietnam, The Story of A Chinese Intervention, The Tonkin War of 1884-85, Chapter 4  

Henry McAleavy
 QUÂN CỜ ĐEN (1) 
Nguồn: Henry McAleavy, “Black Flags In Vietnam: The Story of A Chinese Intervention, The Tonkin War of 1884-85”, Chapter 6

Henry McAleavy
 CƠN THỊNH NỘ  CỦA LƯU VĨNH PHÚC (2) 
Nguồn: Henry McAleavy, “Black Flags In Vietnam: The Story of A Chinese Intervention, The Tonkin War of 1884-85”, Chapter 14

Henry McAleavy
 QUÂN CỜ ĐEN, LƯU VĨNH PHÚC & CUỘC CHIẾN TRANH TRUNG - PHÁP 1884-1885 (3) 
Nguồn: Black Flags In Vietnam: The Story of A Chinese Intervention – The Tonkin War of 1884-85   

Frédréric Mantienne
SỰ CHUYỂN GIAO KỸ THUẬT QUÂN SỰ TÂY PHƯƠNG CHO VIỆT NAM HỒI CUỐI THẾ KỶ THỨ MƯỜI TÁM VÀ ĐẦU THẾ KỶ THỨ MƯỜI CHÍN: TRƯỜNG HỢP NHÀ NGUYỄN
Nguồn: Journal of Southeast Asian Studies, 34 (3), các trang 519-534 October 2003, @2003 The National University of Singapore

Kim Munholland
ĐÔ ĐỐC JAURÉGUIBERRY VÀ SỰ CHEN LẤN CỦA PHÁP ĐỂ GIÀNH GIỰT BẮC KỲ, 1879 - 1883
Nguồn: Admiral Jauréguiberry and the French Scramble for Tonkin, 1879-83 

C.B. NORMAN
VẤN ĐỀ BẮC KỲ hay PHÁP TẠI VÙNG VIỄN ĐÔNG
Nguồn: Tonkin or France In The Far East, The Geography of Tonkin, Its Customs and Unsuitability For Colonisation

Pierre Pasquier
BIỆN HỘ CHO SỨ MỆNH KHAI HÓA TẠI ĐÔNG DƯƠNG 
Nguồn: Grand Conseil des Interêts Économiques et Financiers de l’Indochine, session ordinaire de 1930, Discours prononcé le 15 Octobre 1930 par M. Pierre Pasquier, Gouverneur général de l’Indochine), Hanoi-Haiphong: Imprimerie d’Extrême-Orient 

E.Alexander POWELL
CÁC KẺ LƯU VONG NƠI VÙNG ĐẤT NGOÀI (1921) 
Nguồn: E. Alexander Powell, Chapter XII, Exiles of the Outlands, Where The Strange Trails Go Down: Sulu, Borneo, Celebes, Bali, Java, Sumatra, Straits Settlements, Malay States, Siam, Cambodia, An Nam, Cochinchina

Georges Taboulet
QUỐC THƯ TRAO ĐỔI GIỮA VUA LOUIS XIV VÀ CHÚA TRỊNH NĂM 1681 
Nguồn: Georges Taboulet. Ed., La geste francaise en Indochine

Victor Tantet
MỤC LỤC TÓM LƯỢC VĂN THƯ TỔNG QUÁT VỀ ĐÀNG TRONG/NAM KỲ (1686-1863) TẠI VĂN KHỐ CÁC THUỘC ĐỊA 
Nguồn: Victor Tantet, Inventaire Sommaire De La Correspondance Générale De La Cochinchine (1686 – 1863), Archives Coloniales, Paris: Austin Challamel, Biên tập, Rue Jacob 17, Librairie Maritime et Colonial, 1905, 30 trang

R. Stanley Thomson
PHÁP TẠI NAM KỲ: VẤN ĐỀ HOÀN TRẢ BA TỈNH MIỀN ĐÔNG 1862-1865 
Nguồn: Virginia Thompson, France In Cochinchina: The Question of Retrocession 1862-1865  

Virginia Thompson
THỰC DÂN VÀ DÂN BẢN XỨ NH̀N VỀ NHAU 
Nguồn: Virginia Thompson, French Indochina

SMITH D. WARRES
ĐÔNG DƯƠNG THUỘC PHÁP, CUỐI THẾ KỶ THỨ 19 
Nguồn: Smith D. Warres., chương về Indochina, European Settlements in The Far East

 

 Việt Nam & Hoa Kỳ

PHILLIP BEIDLER 
 QUÂN LỰC VIỆT NAM CỘNG H̉A VÔ H̀NH: NGƯỜI LÍNH NAM VIỆT NAM TRONG CÁC SỰ TR̀NH BÀY CỦA HOA KỲ VỀ CHIẾN TRANH VIỆT NAM 
Nguồn: The Invisible ARVN: The South Vietnamese Soldier in American Representations of the Vietnam War

BOB DRURY
TOM CLAVIN
 NHỮNG NGƯỜI MỸ SAU CÙNG RÚT RA KHỎI VIỆT NAM 
Nguồn: Bob Drury & Tom Clavin, Last Men Out, The True Story of America’s Heroic Final Hours in Vietnam, Free Press: New York, London, Toronto, Sydney, 2011, chapter Epilogue, các trang 251-262; Postscript, các trang 263-271..   

LARRY ENGELMANN 
 BÁN ĐỨNG SÀIG̉N 
Nguồn: Selling Saigon 

HUBERT VAN ES 
 BA MƯƠI NĂM VỚI ỐNG KÍNH 300 Milimét (Sàig̣n, 30 Tháng Tư, 1975)
Hubert Van Es, Nhiếp Ảnh Gia Tự Do,
Có mặt tại Ságon hồi cuối Tháng Tư, 1975 
Nguồn: New York Times Online, được đăng trên mạng internet của tờ New York Times, ngày 28 Tháng Tư, 2005, lúc 11:00;09 bởi neverdem 

MORTON A. KAPLAN 
 KISSINGER ĐĂ VỨT BỎ NAM VIỆT NAM NHƯ THẾ NÀO
Nguồn: How Kissinger Tossed Away South Vietnam    

MATTHEW MASUR  
 TRIỂN LĂM CÁC DẤU HIỆU CỦA SỰ KHÁNG CỰ: CUỘC TRANH ĐẤU CHO TÍNH ĐẠI DIỆN CHÍNH THỐNG CỦA MIỀN NAM VIỆT NAM, 1954-1960 
Nguồn: Federal Register Division. National Archives and Records Service, Public Papers of the Presidents of the United States, John F. Kennedy, 1963

FRANCIS TERRY McNAMARA
ADRIAN HILL
 VƯỢT THOÁT VỚI DANH DỰ
Các Giờ Cuối Cùng Của Tôi Tại Việt Nam 
Nguồn: Francis Terry McNamara, with Adrian Hill, Escape With Honer, My Last Hours In Vietnam, Brassey’s: Washington & London, 1997, Prologue, các trang 1-2; Chapter 1: A Rude Awakening, các trang 5-15;

Robert Hopkins Miller  biên chú 
JOSEPH BALESTIER TỪ CUỘC TẤN CÔNG ĐÀ NẴNG NĂM 1845 CỦA CHIẾN HẠM HOA KỲ  CONSTITUTION ĐẾN SỨ BỘ CỦA ĐẶC PHÁI VIÊN BALESTIER NĂM 1850 
Nguồn: Robert Hopkins Miller, The United States and Vietnam, 1787-1941

Robert Hopkins Miller biên chú
THUYỀN MỸ CẬP BẾN NAM KỲ NĂM 1802 -- Nhận Xét Về Người Và Việc Tại Việt Nam 200 năm trước 
Nguồn: The United States and Vietnam 1787 - 1941

Robert Hopkins Miller biên chú
ĐẶC PHÁI VIÊN EDMUND ROBERTS, CHIẾN THUYỀN KHỔNG TƯỚC PEACOCK & CÁC SỨ BỘ NGOẠI GIAO HOA KỲ ĐẦU TIÊN SANG VIỆT NAM, CÁC NĂM 1832 và 1835 
Nguồn: Robert Hopkins Miller, The United States and Vietnam, 1787-1941, National Defense University Press, Fort Lesley McNair, Washington D.C., 1990. Các trang 57-65.  

Robert Hopkins Miller biên chú, 
BẢN CÁO CÁO CHÍNH THỨC ĐẦU TIÊN VỀ VIỆT NAM GỬI BỘ NGOẠI GIAO HOA KỲ NGÀY 3 THÁNG BẢY NĂM 1831 
Nguồn: Robert Hopkins Miller, The United States and Vietnam 1787-1941, National Defense University Press, Washington, DC, 1990, các trang 17-18, 266-268, 299-302  

Robert Hopkins Miller biên chú
HOA KỲ & ĐẠI NAM TRONG THẬP KỶ 1850: Các Quan Điểm Của Bộ Trưởng Ngoại Giao Daniel Webster và Đề Đốc Matthew Perry 
Nguồn: Robert Hopkins Miller, The United States and Vietnam, 1787-1941, National Defense University Press, Fort Lesley McNair, Washington D.C., 1990. Các trang 57-65.

WILSON D. MISCAMBLE
HỒNG Y FRANCIS SPELLMAN VÀ “CUỘC CHIẾN TRANH CỦA SPELLMAN” 
Nguồn: Wilson D. Miscamble, C.S.C., Francis Cardinal Spellman and “Spellman’s War”, The Human Tradition in The Vietnam Era, Wilmington, Delaware: Scholarly Resources Inc., 2000, các trang 3-22.

ROBERT D.SCHULZINGER 
WALT ROSTOW
Kẻ Chủ Chiến Vui Tươi 
Robert D. Schulzinger, Walt Rostow, Cheerful Hawk, The Human Tradition in The Vietnam Era, Wilmington, Delaware: Scholarly Resources Inc., 2000, các trang 43-61.

F. P. SERONG 
VIỆT NAM, SAU KHI NGƯNG BẮN 
(Cuộc Ngưng Bắn Tháng Giêng năm 1973) 
Nguồn: F.P. Serong, Asian Affairs, An American Review, American-Asian Educational Exchange: New York, September – October 1974, Vietnam After the Cease-Fire, các trang 1-17.

BRANTLY WOMACK 
BÁO CÁO CỦA B. ROBERTSON, HOA KỲ VÀ QUAN HỆ VIỆT NAM – TRUNG HOA (2008) 
Nguồn: Tạp Chi Japan Focus, trên mạng internet, ngày 19 tháng Một năm 2008 
http://japanfocus.org/products/details/2636


 Việt Nam & Các Quan Hệ Quốc Tế Khác

Georges Ginsburgs
CÁC NGUỒN TÀI LIỆU SÔ VIẾT VỀ LUẬT PHÁP BẮC VIỆT (1) 
Nguồn: Georges Ginsburgs, Soviet Sources On The Law Of North Vietnam, Asian Survey (University of California, Berkeley), Phần I: July 1973, các trang 659-676; Phần II, November 1973, các trang 980-988.

Georges Ginsburgs
CÁC NGUỒN TÀI LIỆU SÔ VIẾT VỀ LUẬT PHÁP BẮC VIỆT (2) 
Nguồn: Georges Ginsburgs, Soviet Sources On The Law Of North Vietnam, Asian Survey (University of California, Berkeley), Phần I: July 1973, các trang 659-676; Phần II, November 1973, các trang 980-988.

Carlos Quirino và các tác giả khác
TÂY BAN NHA VÀ CÁC CUỘC XÂM LĂNG VIỆT NAM TỪ PHI LUẬT TÂN TRONG CÁC THẾ KỶ 16 VÀ 19
Nguồn: lược dịch theo tài liệu The Spanish Expedition to the Cochinchina, trên website: www.editorialbitacora.com/armagedon/cochinchina/

E. H. PARKER 
BÁO CÁO CỦA LĂNH SỰ ANH QUỐC PARKER VỀ AN NAM ĐƯỢC TR̀NH BÀY TRƯỚC CẢ HAI VIỆN CỦA QUỐC HỘI THEO LỆNH CỦA NỮ HOÀNG
Tháng Tám 1892 
Nguồn: Bản sao chụp từ nguyên bản của Bộ Ngoai Giao Anh Quốc, kho tư liệu của người dịch NGÔ BẮC.

Flávia Maria de Mello Bliska & Celso Luis Rodrigues Vegro 
CÀ PHÊ, THU NHẬP CĂN BẢN VÀ 
TƯ THẾ CÔNG DÂN:
SỰ TƯƠNG ĐỒNG GIỮA
BRAZIL, UGANDA VÀ VIỆT NAM
Nguồn: Flávia Maria de Mello Bliska và Celso Luis Rodrigues Vegro, Coffee, Basic Income and Citizenship: Parallelism Among Brazil, Uganda and Vietnam, Journal of US-China Public Administration, February 2011, Vol. 8, No. 2, 136-145.

TÀI LIỆU LỊCH SỬ
TÀI LIỆU LỊCH SỬ THỎA ƯỚC VỀ VIỆC LẬP VÙNG TRÁI ĐỘN GIỮA ANH VÀ PHÁP TẠI ĐÔNG DƯƠNG, NĂM 1893
Nguồn: Bản sao chụp từ nguyên bản của Bộ Ngoai Giao Anh Quốc, kho tư liệu của người dịch NGÔ BẮC.


 II. CÁC VẤN ĐỀ TỔNG QUÁT TRONG LỊCH SỬ VIỆT NAM

SANTA L. ARIC̉
 ORIANA FALLACI: CON NGƯỜI VÀ HUYỀN THOẠI
Phần 1
Kịch Bản Cho Một Cuốn Phim Phần 2
Phân Cảnh Tại Ṭa Bạch Ốc, 
Nguồn: Santo L. Aric̣, Oriana Fallaci: The Woman and The Myth, Chương 6: Movie Screen in Southeast Asia, các trang 97-115; Phân Cảnh Tại Ṭa Bạch Ốc, Thủ Đô Hoa Thịnh Đốn, Hoa Kỳ, các trang 150-155, Carbondale and Edwardsville, IL.: Southern Illinois University Press, 1998.

   

W. H. Davenport Adam
 BÁC SĨ MORICE VÀ SÔNG CỬU LONG: THÁM HIỂM NAM KỲ, 1872
Nguồn: William Henry Davenport Adam, Chapter IV: Dr. Morice and The Mekong, In The Far East: A Narrative of Exploration and Adventures in Cochin-China, Cambodia, Laos, and Siam

John Barrow
 VUA GIA LONG DƯỚI MẮT NH̀N CỦA TÂY PHƯƠNG 
Nguồn: John Barrow, A Voyage to Cochinchina, in the Years 1792 and 1793

Jean-Pascal Bassino
 SỰ CANH TÁC LÚA GẠO TẠI NAM VIỆT NAM (1880-1954): MỘT SỰ TÁI LƯỢNG GIÁ VỀ NĂNG SUẤT CỦA ĐẤT TRONG QUAN ĐIỂM Á CHÂU 
Nguồn: Jean-Pascal Bassino, Rice Cultivation in Southern Vietnam (1880-1954): A Re-evaluation of Land Productivy in Asian Perspective

Isabella Bird
 RONG CHƠI TẠI SÀIG̉N (NĂM 1883)
Nguồn: Isabella Bird, The Golden Chersonese and the Way Thither

Robbins Burling
 DÂN VIỆT NAM
Nguồn: Robbins Burling, Hill Farms And Padi Fields, Life in Mainland Southeast Asia, Chapter Eight: The Vietnamese, các trang 105-117, Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall, Inc., 1965. 

Haydon L. Cherry
 TRUYỀN THÔNG XĂ HỘI VÀ KHẢO CỔ HỌC THỜI THUỘC ĐỊA TẠI VIỆT NAM 
Nguồn: Heydon L. Cherry, Social Communication And Colonial Archaeology In Việt Nam

CHU ĐẠT QUAN
CHÂN LẠP PHONG THỔ KƯ
真臘風土記 
Năm 1296 & 1297 sau Công Nguyên 
Nguồn: Jeannette Mirsky, biên tập và giới thiệu, The Great Chinese Travelers

Michael G. Cotter
 VỀ MỘT LỊCH SỬ XĂ HỘI CỦA CUỘC NAM TIẾN CỦA DÂN TỘC VIỆT NAM 
Nguồn: Michael G. Cotter, Toward A Social History of The Vietnamese Southward Movement

   J.B. DRONET
VUA GIA LONG
(tài liệu cổ sọan vào năm 1913 của J.B.Dronet được dịch sang tiếng Việt)

George Dutton
 HOÀNG LÊ NHẤT THỐNG CHÍ VÀ VIỆC VIẾT SỬ KƯ CỦA ĐẠI VIỆT HỒI CUỐI THẾ KỶ THỨ MƯỜI TÁM 
Nguồn: George Dutton, The Hoàng Lê Nhất Thống Chí and Historiography of Late Eighteenth-Century Đại-Việt

ROBERT KIRSOP
 MỘT SỐ TƯỜNG TR̀NH VỀ ĐÀNG TRONG KHOẢNG CUỐI THẬP NIÊN 1740 
Nguồn: Robert Kirsop, Phần 1: Some Account of COCHIN CHINA, by Mr. Robert Kirsop, who was there in the Year 1750, Phần 2: Proceedings of the French, and Some Reasons for their Miscariage, in COCHIN-CHINA, in 1749, trong Tuyển Tập Oriental Repertory, biên tập bởi Alexander Dalrymple, và được in bởi ông G. Biggs tại London, England, năm 1793, các trang 241- 254.  

Lydia M. Fish
 TƯỚNG EDWARD G. LANSDALE VÀ CÁC BÀI DÂN CA CỦA MỸ TRONG CHIẾN TRANH VIỆT NAM 
Nguồn: Lydia M. Fish, General Edward G. Lansdale and The Folksongs of Americans in the Vietnam War, Journal of the American Folklore, Vol. 102, October – December 1989, No. 406, các trang 390 – 411. 

Andrew Graham
 VÀI KHÍA CẠNH VỀ NGƯỜI VIỆT NAM 
Nguồn: Andrew Graham, Interval In Indo-China  

John S. Guy
 ĐỒ GỐM VIỆT NAM VÀ CĂN CƯỚC VĂN HÓA: BẰNG CHỨNG TỪ CÁC NHÀ LƯ VÀ NHÀ TRẦN 
Nguồn: Vietnamese Ceramics and Cultural Identity: Evidence from the Ly and Trần Dynasties  

Charles Holcombe
 TRƯỚC VIỆT NAM 
Nguồn: Charles Holcombe, Before Vietnam, The Genesis of East Asia, 221 B.C. – A.D. 907

Huỳnh Sanh Thông
SỬ KƯ CỦA DÂN GIAN TẠI VIỆT NAM 
Nguồn: Huỳnh Sanh Thông, Folk History in Vietnam

Claude Jacques 
CÁC NGUỒN TÀI LIỆU VỀ CÁC HOẠT ĐỘNG KINH TẾ TẠI CÁC VÙNG ĐẤT KHMER VÀ CHÀM 
Nguồn: Sources on Economic Activities in Khmer and Cham Lands

Claude Jacques 
TƯỚNG EDWARD G. LANSDALE VÀ CÁC BÀI DÂN CA CỦA MỸ TRONG CHIẾN TRANH VIỆT NAM 
Nguồn: Lydia M. Fish, General Edward G. Lansdale and The Folksongs of Americans in the Vietnam War, Journal of the American Folklore, Vol. 102, October – December 1989, No. 406, các trang 390 – 411.

Mă Hoan
SỬ KƯ KHẢO SÁT TỔNG QUÁT CÁC BỜ ĐẠI DƯƠNG, VỚI PHẦN CHÚ GIẢI 
Nguồn: Ma Huan, Ying-Yai Sheng-Lan, “The Overall Survey Of The Ocean‘s Shores”, [1433], translated from the Chinese text edited by Feng Ch’eng-Chun, with introduction, notes and appendices by J. V. G. Mills, formerly Puisne Judge Straits Settlements, Cambridge, published for the Hakluyt Society, at The University Press, London, 1970, rải rác trong các trang 34-85, 179-180. 

Barbara Widenor Maggs
 KHOA HỌC, TÓAN HỌC, LƯ LUẬN: CÁC PHƯƠNG PHÁP TRUYỀN ĐẠO CỦA GIÁO SĨ D̉NG TÊN ALEXANDRE DE RHODES TẠI VIỆT NAM TRONG THẾ KỶ MƯỜI BẨY 
Nguồn: The Catholic Historical Review, Vol. 86, No. 3, các trang 439-458 (year 2000) 

John McAlister, Jr
Paul Mus
NGƯỜI VIỆT NAM VÀ CUỘC CÁCH MẠNG CỦA HỌ
Nguồn: John T. McAlister, Jr. và Paul Mus, The Vietnamese and Their Revolution, New York, Evanston and London: Harper Torchbooks, Harper & Row, Publishers, 1970, các Chương 1: Viet Nam: A Nation Off Balance, các trang 29-43; Chương 2: The Sources of The Vietnamese Political Tradition, các trang 44-54; Chương 3: The Mandate of Heaven: Politics as Seen from the Vietnamese Village, các trang 55-69.

Mark W. McLeod
 TRIỀU Đ̀NH HUẾ VÀ CHỦ TRƯƠNG BÀI THIÊN CHÚA GIÁO, 1862-1868
Nguồn: Mark W. McLeod, The Vietnamese Response to French Intervention, 1862-1874, New York:,Westpoint, Connecticut, London: Praeger, 1991, Chương 5, các trang 77-95

Milton E. Osborne
 1. GIÁO DỤC VÀ CHỮ QUỐC NGỮ: Sự Phát Triển Một Trật Tự Mới
Nguồn: Milton E. Osborne, The French Presence in Cochinchina and Cambodia, Rule and Response (1859-1905), Ithaca and London: Cornell University Press, 1969, Chương 4: Education and Quốc Ngữ -- The Development of a New Order, các trang 89-108 

2. GIÁO DỤC VÀ CHỮ QUỐC NGỮ: Một Sự Chiến Thắng Hạn Chế
Nguồn: Milton E. Osborne, The French Presence in Cochinchina and Cambodia, Rule and Response (1859-1905), Ithaca and London: Cornell University Press, 1969, Chương 8: Education and Quốc Ngữ, A Qualified Triumph, các trang 156-171.

Santha Rama Rau
 VIỆT NAM TRƯỚC VÀ SAU HIỆP ĐỊNH GENÈVE 1954 (1) SAIGON, [1948-49] 
Nguồn: Santha Rama Rau, East of Home, New York & Evanston: Harper & Row, Publishers, 1950, Indochina, các trang 145-154 

Santha Rama Rau
 VIỆT NAM TRƯỚC VÀ SAU HIỆP ĐỊNH GENÈVE 1954 (2) 
VIỆT NAM hỗn tạp và đền đáp 
Nguồn: Santha Rama Rau, View to the Southeast, New York: Harper & Brothers, 1957, Vietnam, Complex and Rewarding, các trang 47-66.

Srilata Ravi 
TÍNH HIỆN ĐẠI, CHỦ NGHĨA ĐẾ QUỐC VÀ CÁC THÚ VUI CỦA DU LỊCH: KHÁCH SẠN CONTINENTAL TẠI SÀIG̉N 
Nguồn: Srilata Ravi, Modernity, Imperialism and the Pleasures of Travel: The Continental Hotel in Saigon, Asian Studies Review, December 2008, Vol. 32, các trang 475-490. 

DOUGALD J.W.O 'REILLY 
VĂN MINH CHÀM TRÊN ĐẤT VIỆT, QUA LĂNG KÍNH KHẢO CỔ HỌC
Nguồn: Dougald J.W. O ‘Reilly, Early Civilizations of Southeast Asia, Altamira Press: Lanham, New York, Toronto, Plymouth, U. K., 2007, Chapter 6: Champa, các trang 127-144

KEVIN RUANE
LỊCH SỬ ẨN TÀNG CỦA CHIẾN TRANH VIỆT NAM CỦA GRAHAM GREENE: SỰ KIỆN, HƯ CẤU VÀ QUYỂN THE QUIET AMERICAN (NGƯỜI MỸ TRẦM LẶNG) 
Nguồn: Kevin Ruane, The Hidden History of Graham Greene’s Vietnam War: Fact, Fiction and The Quiet American, History, The Journal of the Historical Association, ấn hành bởi Blackwell Publishing Ltd., tại Oxford, UK và Malden, MA., USA, 2012, các trang 431-452.

Yumio Sakurai 
NẠN MẤT MÁT NÔNG DÂN VÀ CÁC LÀNG BỎ HOANG TẠI CHÂU THỔ SÔNG HỒNG GIỮA THỜI KHOẢNG TỪ 1750 ĐẾN 1850
 Nguồn: Yumio Sakurai, Peasant Drain and Abandoned Villages in the Red River Delta between 1750 and 1850, The Last Stands of Asian Autonomies: Responses to Modernity in the Diverse States of Southeast Asia and Korea, 1975-1900, editor: Anthony Reid, New York: St. Martin‘s Press, Inc., 1997, các trang 133-152  

Lynda Norene Shaffer
THỜI ĐẠI CỦA PHÙ NAM -- Từ Thế Kỷ Thứ 1 Đến Thế Kỷ Thứ 6 
Lynda Norene Shaffer, Maritime Southeast Asia to 1500, Armonk, New York & London, England: M. E. Sharpe, 1996, Chapter 2: In The Time of Funan, các trang 18-36

R. B. Smith
BÙI QUANG CHIÊU VÀ ĐẢNG LẬP HIẾN TẠI NAM KỲ THUỘC PHÁP, 1917-30
Nguồn: R. B. Smith, Bùi Quang Chiêu and the Constitutionalist Party in French Cochinchina, 1917-30, Modern Asian Studies, Cambridge University, London, III, 2 (1969), các trang 131-150 

R. B. Smith
THÀNH PHẦN TINH HOA VIỆT NAM TẠI NAM KỲ THUỘC PHÁP, 1943
Nguồn: R. B. Smith, The Vietnamese Élite of French Cochinchina, 1943, Modern Asian Studies, Cambridge University, London, 6, 4(1972), các trang 459-482  

David Joel Steinberg (biên chú)
CÁC HOÀNG ĐẾ VIỆT NAM 
Nguồn: In Search Of Southeast Asia -- A Modern History, ed. by David Joel Steinberg, New York: Praeger Publishers, 1971, các trang 68-72 

Thomas Suárez 
THẾ KỶ THỨ MƯỜI CHÍN VÀ VIỆC VẼ BẢN ĐỒ VÙNG NỘI ĐỊA ĐÔNG NAM Á (có kèm các bản đồ hiếm quư) 
Nguồn: Thomas Suárez, Early Mapping of Southeast Asia, Periplus Editions (HK) Ltd: Singapore, 1999, Chapter 16, The Nineteenth Century and the Mapping of the Interior – Indochina, Burma and Thailand, Transition to the Modern Era, các trang 252-263, và rải rác nhiều nơi trong quyển sách

K. W. Taylor (biên chú)
XÉT PHÍA SAU CÁC BIÊN NIÊN SỬ VIỆT NAM: LƯ PHẬT MĂ (1028-54) VÀ LƯ NHẬT TÔN (1054-72)
TRONG VIỆT SỬ LƯỢC VÀ TRONG ĐẠI VIỆT SỬ KƯ TOÀN THƯ
Nguồn: K. W. Taylor, Looking Behind The Vietnamese Annals, Lư Phật Mă (1028-54) and Lư Nhật Tôn (1054-72) In The Việt Sử Lược and The Toàn Thư, The Vietnam Forum, A Review of Vietnamese Culture and Society, Yale Center For international and Area Studies, no. 7, Winter-Spring 1986,các trang 47-68.  

J. THOMSON,F. R. G. S.
SÀIG̉N, LÚC VỪA BỊ PHÁP CHIẾM ĐÓNG KHOẢNG 1865-1875 
Nguồn: J. Thomson, F. R. G. S., Chapter VI, The Straits of Malacca, Indochina, and China; or Ten Years’ Travels, Adventures, and Residence Abroad, New York: Harper & Brothers, Publishers, Franklin Square, 1875, các trang 164-178. Bản tiếng Pháp có nhan đề là Dix Ans De Voyages Dans La Chine et L’Indo-Chine, xuất bản năm 1877, dầy 492 trang. 

TAL TOVY
 NÔNG DÂN VÀ CÁC PHONG TRÀO CÁCH MẠNG: VIỆT CỘNG, TRƯỜNG HỢP NGHIÊN CỨU ĐIỂN H̀NH 
Nguồn: Tal Tovy, Peasants and Revolutionary Movements: The Việt Cộng as a Case Study, War In History, 17 (2), 217-230, Sage Publication, Ltd, United Kingdom.

E. S. Ungar
 TỪ HUYỀN THOẠI ĐẾN LỊCH SỬ: CÁC CHÍNH THỂ H̀NH TƯỞNG TẠI VIỆT NAM THẾ KỶ THỨ 14
Nguồn: E. S. Ungar, From Myth to History: Imagined Polities in 14th Century Vietnam, trong quyển Southeast Asia in the 9th to 14th Centuries, biên tập bởi David G. Marr và A. C. Milner, giới thiệu bởi Wang Gungwu, Institute of Southeast Asian Studies: Singapore, 1986, bản in lại lần thứ nhất, 1990, các trang 177-186.

Gabrielle M. Vassal
 VỊ THẾ XĂ HỘI CỦA PHỤ NỮ VIỆT NAM
(Phụ nữ Tây Phương nh́n phụ nữ Việt Nam 100 năm trước) 
Nguồn: Gabrielle M. Vassal, On & Off Duty in Annam, London: William Heinemann, 1910, các trang 132-147

Frank Vincent, Jun.
 NAM KỲ VÀ THÀNH PHỐ SÀIG̉N NĂM 1872 
Nguồn: Frank Vincent, Jun., THE LAND OF THE WHITE ELEPHANT, Sights and Scenes in South-Eastern Asia, A Personal Narrative of Travel and Adventure in Farther India, embracing the countries of Burma. Siam, Cambodia, and Cochinchina (1871-2), các trang 298-316, New York: Harper & Brothers, Publishers, Franklin Square, 1874

GEOFF WADE 
TIẾNG CHÀM CÓ THỂ LÀ NGUỒN GỐC CỦA VĂN TỰ PHI LUẬT TÂN 
Nguồn: Journal of Southeast Asian Studies 24, 1 (March 1993): 44-87 @ 1993 by National University of Singapore  

CHARLES WHEELER 
Một Vai Tṛ Hợp Lư Của Biển Đối Với Lịch Sử Việt Nam? Xă Hội Duyên Hải Trong Thế Giới Mậu Dịch Của Hội An, thời khoảng 1550-1830 
Nguồn: Charles Wheeler, University of California, Irvine, A Maritime Logic in Vietnamese History? Littoral Society in Hội An‘s Trading World c. 1550-1830, Conference proceedings, 
http: www.historycooperative.org/proceedings/seascapes/wheeler.html  

JOHN K. WHITMORE 
HỘI TAO ĐÀN: Thi Ca, Vũ Trụ Luận, và Nhà Nước Dưới Thời Hồng Đức (1470-1497) 
Nguồn: John K. Whitmore, The Tao Đàn Group: Poetry, Cosmology, and the State in the Hồng-Đức Period (1470-1497), Crossroads, An Interdisciplinary Journal of Southeast Asian Studies, Volume 7, no. 2, 1992, các trang 55-70.

JOHN K. WHITMORE 
TÔN GIÁO VÀ NGHI LỄ TẠI CÁC TRIỀU Đ̀NH CỦA ĐẠI VIỆT 
Nguồn: John K. Whitmore, Religion and Ritual in the Royal Courts of Đại Việt, Asia Research Institute Working Paper Series No. 128, National University of Singapore, Tháng Mười Hai 2009, các trang 7-19.

Wynn Wilcox 
PHỤ NỮ, SỰ TÂY PHƯƠNG HÓA VÀ CÁC NGUỒN GỐC CỦA KỊCH NGHỆ VIỆT NAM HIỆN ĐẠI 
Nguồn: Wynn Wilcox, Women, Westernization and the Origins of Modern Vietnamese Theatre, Journal of Southeast Asian Studies, 37 (2), các trang 205-224, June 2006, The National University of Singapore: Singapore, 2006.

Oliver W. Wolters
CÁC BÀI THƠ CỦA PHẠM SƯ MẠNH ĐƯỢC VIẾT KHI ĐI TUẦN TRA BIÊN GIỚI PHÍA BẮC VIỆT NAM HỒI GIỮA THẾ KỶ THỨ MƯỜI BỐN
Nguồn: Oliver W. Wolters, On Telling A Story of Vietnam In The Thirteenth and Fourteenth Centuries, Journal of Southeast Asian Studies, bộ 25, số 1 (Tháng Ba 1995): từ trang 63 đến 74.

Oliver W. Wolters
NGÔ SĨ LIÊN C̉N CÓ ẨN Ư NÀO KHÁC CHĂNG? Vấn Đề Về Các Sự Phân Biệt Trong Thế Kỷ Mười Lăm
Nguồn: What Else May Ngo Si Lien Mean? A Matter of Distinctions in the Fifteenth Century của O.W. Wolters, trong quyển Histories of Southeast Asia and the Chinese, biên tập bởI Anthony Reid, University of Hawaii Press, 2001.   

Oliver W. Wolters
TƯỞNG NHỚ MỘT VỊ QUAN TRÍ THỨC: ĐỌC MỘT SỐ BÀI THƠ CỦA NGUYỄN PHI KHANH 
Nguồn: Oliver W. Wolters, Phạm Sư Mạnh’s Poems Written while Patrolling the Vietnamese Northern Border in the Middle of the Fourteenth Century, Journal of Southeast Asian Studies, Tập 13, Số 1, Tháng Ba 1982, các trang 107-119.

Oliver W. Wolters
Về Việc Kể Chuyện Lịch Sử Việt Nam Trong Các Thế Kỷ Thứ Mười Ba và Mười Bốn 
Nguồn: Oliver W. Wolters, On Telling A Story of Vietnam In The Thirteenth and Fourteenth Centuries, Journal of Southeast Asian Studies, bộ 25, số 1 (Tháng Ba 1995): từ trang 63 đến 74.

Alexander Woodside
CÁC VẤN ĐỀ GIÁO DỤC TRONG  CÁC CUỘC CÁCH MẠNG  TRUNG QUỐC VÀ VIỆT NAM 
Nguồn: Alexander Woodside, Problems of Education in the Chinese and Vietnamese Revolutions, Pacific Affairs, Vol. 49, No. 4, Winter 1976-77, các trang 648-666.   

Jack A Yeager 
VĂN CHƯƠNG TIẾNG PHÁP CỦA NGƯỜI VIỆT -- SẢN PHẨM VĂN HÓA TRONG MỘT KHUNG CẢNH THUỘC ĐỊA 
Nguồn: Jack A. Yeager, Vietnamese Francophone Literature – Cultural Production In A Colonial Context, The Vietnam Forum, A Review of Vietnamese Culture and Society, No. 9, Winter-Spring 1987, Yale University, New Haven, CT., các trang 92-110. 

Henry Yule (biên chú) 
Marco Polo THĂM XỨ CHÀM NĂM 1285 
Nguồn: The Book of Ser Marco Polo, dịch bởi Henry Yule (London: John Murray, 1903), Vol. II, các trang 266-268.  

Tela Zasloff 
SÀIG̉N MỘNG MỊ 
Nguồn: Tela Zasloff, Saigon Dreaming, Granta 26, Travel, Spring 1989, các trang 181-193. . 

Han Zhenhua
VỊ TRÍ CỦA XỨ HELING (HẠ LIÊU?) HAY ZHEPO TẠI MIỀN NAM ĐÔNG DƯƠNG: PHÁT HIỆN MỚI TỪ CÁC NGUỒN TƯ LIỆU NHÀ ĐƯỜNG 
Nguồn: THE LOCATION OF THE SOUTHERN INDO-CHINESE COUNTRY OF HELING OR ZHEPO; NEW LIGHT FROM TANG DYNASTY SOURCES
 
Chủ Đề Sông Biển Trong Lịch Sử Việt Nam  

1. Một Vai Tṛ Hợp Lư Của Biển Đối Với Lịch Sử Việt Nam? Xă Hội Duyên Hải Trong Thế Giới Mậu Dịch Của Hội An, thời khoảng 1550-1830, Charles Wheeler. 
Nguồn: Charles Wheeler, University of California, Irvine, A Maritime Logic in Vietnamese History? Littoral Society in Hội An‘s Trading World c. 1550-1830, Conference proceedings, 

2. Sự Trổi Dậy Của Miền Duyên Hải: Mậu Dịch, Quốc Gia và Văn Hóa Thời Ban Sơ Của Đại Việt, John K. Whitmore. 
Nguồn: John K. Whitmore, The Rise of the Coast: Trade, State and Culture in Early Đai Viet, Journal of Southeast Asia Studies, 37.1 (Feb. 2006), các trang 103-123  

3. Việc Mua Bán Gạo Và Vận Tải Đường Biển Của Người Hoa Từ Hải Cảng Hải Pḥng, Bắc Việt, Julia Martinez. 
 Nguồn: Julia Martinez, Chinese Rice Trade and Shipping from the North Vietnamese Port of Hải Pḥng, Chinese Southern Diaspora Studies, Volume 1, 2007, các trang 82-96.  

4. Một Cái Nh́n Từ Ngoài Biển: Viễn Cảnh Về Bờ Biển Bắc Và Trung Phần Việt Nam Li Tana 
 Nguồn: Li Tana, A View From The Sea: Perspectives On The Northern And Central Vietnamese Coast, Journal of Southeast Asian Studies, 37.1 (Feb. 2006), các trang 83-102   

5. Suy Nghĩ Lại Về Biển Trong Lịch Sử Việt Nam: Xă Hội Duyên Hải Trong Sự Thống Hợp Của Thuận-Quảng, Trong Các Thế Kỷ 17 – 18, Charles Wheeler. 
 Nguồn: Charles Wheeler, Re-thinking the Sea in Vietnamese History: Littoral Society in the Integration of Thuận-Quảng, Seventeenth-Eighteenth Centuries, Journal of Southeast Asian Studies, 37.1 (Feb. 2006): từ trang 123 đến trang 154.   

7. “Đi Về Miền Tây” tại Nam Kỳ, Các Hoạt Động Bất Hợp Pháp Của Người Việt và Người Hoa tại Vùng Transbassac (thời khoảng 1860-1920), Thomas Engelbert. 
 Nguồn: Thomas Engelbert, “Go West” in Cochinchina, Chinese and Vietnamese Illicit Activities in the Transbassac (c. 1860-1920s), Chinese Southern Diaspora Studies, Volume 1, 2007, các trang 56-82.   

8. Đại Việt và Mậu Dịch Vùng Biển Nam Hải từ Thế Kỷ Thư 10 đến Thế kỷ Thứ 15, Momoki Shiro. 
 Nguồn: Momoki Shiro, Dai Viet and the South China Sea Trade, from the 10th to the 15th Century, Crossroads: An Interdisciplinary Journal of Southeast Asian Studies, 12(1): 1-34, 1998, Center for Southeast Asian Studies, Northern Illinois University.

9.  Phù Nam, Chân Lạp, Chàm và Các Đền Thờ Thiên Hậu Trong Họat Động Mậu Dịch Đường Biển Và Sự Xuất Hiện Các Thành Phố Duyên Hải Tại Đông Nam Á (từ thế kỷ thứ 1 cho đến thế kỷ thứ 16, Johannes Widodo 
 Nguồn: Johannes Widodo, The Boat and The City, Chinese Diaspora and the Architecture of Southeast Asian Coastal Cities, Chapter 2: The Maritime Trade and the Advent of Coastal Cities in Southeast Asia (1st-16th Cneturies), các trang 19 – 31 và 35-39, Singapore: 2004 Marshall Cavendish International.  

10.  Một Sứ Bộ Đến Phù Nam, Wang Gungwu. 
 Nguồn: Wang Gungwu, The Nanhai Trade: The Early History of Chinese Trade In The South China Sea, Chapter 3, A Mission to Fu-Nan, 220-420, các trang 29-42., Singapore: Time Academic Press, 1998 (sách in lại từ ấn bản đầu tiên ấn hành năm 1958 bởi Journal of the Malayan Branch of the Royal Asiatic Society.

11. VĂN MINH SÔNG NƯỚC MIỀN NAM
Các Suy Tưởng, Về Ư Niệm “Văn Minh Sông Nước” Và Về Lịch Sử Châu Thổ Sông Cửu Long,Nh́n Qua Một Vài Khía Cạnh Của Cuộc Định Cư tại Xă Sóc Sơn (1920-1945), Pascal Bourdeaux. 
 Nguồn: Pascal Bourdeaux, Reflections on the notion of the “riverine civilization” and on the History of the Mekong delta seen through some aspects of the settlement of the Village of Sóc Sơn (1920-1945), bài tham luận dọc tại kỳ hội thảo với chủ đề “Water in Mainland Southeast Asia” được tổ chức bởi Center for Khmer Studies (Phnom Penh) and the International Institute for Asian Studies tại Siem Reap, từ 30 tháng Mười Một đến 2 tháng Mười Hai, 2005.

13. Đài Loan, Duyên Hải Nam Trung Hoa Và Bắc Việt Nam và Mạng Lưới Mậu Dịch Đường Biển Của Dân Hải Đảo (Nusantao). Wilhelm G. Solheim II 
 Nguồn: Wilhelm G. Solheim II, Taiwan, Coastal South China and Northern Viet nam and The Nusantao Maritime Trading Network, Journal of East Asian Archaeology (JEAA) 2, 1-2, các trang 273-284, Brill, Leiden, 2000.